Kolitzapetik 15

"BeHIak" logotipoan.

Bizkaiko Hitza. 2023/03/24

Udaberria egutegitik aparte irakurtzen dugu naturak eskaintzen dizkigun txioekin. Sanjose loreak aitaren eguna heldu baino lehen agertzen zaizkigu. Dagoeneko altxatu dira peoniak, nartzisoak, idi-bihotzak, txiribitak, erromeroa eta txikori belarrak, oraindik putz egiteko prest ez badaude ere.

Baita hain loriatsuak ez direnak ere: ereinotza, urkia, hurritza, sahatsa edo bihotzik gabeko haltza. Agertu dira kimuak eta ernamuinak. Bagaude liztor asiatikoaren kabiaren zain, geruzaz geruza ea bonbillaren itxurarekin harrapatzen dudan ala lanpararenarekin. Bitartean, sukaldeko leihoaren goiko ertzeko amaraunean harrapatuta geratu den zomorroa lekuko isila bilakatu da.

Autoak hautsez betetzen dituen polenak gero eta hedatuagoa dagoen udaberria iragartzen digu: alergiak zein beste albo ondorio batzuk berpizten dituen hauts berbera. Egunsentian eta ilunabarrean pizten dira koloreak, eguzkiaren izpiek altuera egokia hartzen dutenean.

Prezisio matematiko berberarekin heltzen dira eskolarako matrikulazio garaiak, gero eta arinago hasten dira publizitate kanpainak, etengabe askatzen dira mezu ezkutuak eta aho biko esaldiak, eguneroko marketinak zirrikitu eta arrakalak profitatzen baititu.

Balmasedako, Zallako eta Karrantzako institutuetan ibili naiz lanean, 1994an hasi nuen ibilbide profesionalean. Duela 25 urte, Balmasedako institutuaren garrantzia aldarrikatzeko artikulu bat idatzi nuen, Karrantzakoan egon nintzenean idatzi genuena udaletxera eraman genuen, eta kostatu zena defendatu behar zutela eskatu genien. Eraikin berri bat lortu genuen, txikia baina gertukoa eta errealitateari lotua. Zallakoan, jantoki arduradun bezala oso urte berezia eta ordainezina bizi nuen.

Gaur egungo BeHIak. Hezkuntzaz hausnartzen liburuan institutu guztiak (BHI) bilakatu nituen behi, kasu zehatzetatik burutazioak orokortzeko.

Guztietan defendatu dut badaudela ondo egiten diren gauzak eremu publikotik. Baita ondo egiten dena publikoagoa egiteko beharra dagoela ere. Plazaratzeko estrategiak garatu behar direla, bakoitzak bere esparruan dituen baliabideak musutruk erabiltzeko. Badakit ez dela eraginkorra une honetan azken orduko propaganda egiteko iragartzen dena.

Herrigintza ulertzeko modu bat izan behar da hezkuntza publikoa, batez ere, Lanbide Heziketan erakunde publikorik gabe bizi den eskualde bakarrean: Enkarterrin. Hezkuntza publikoaren eskaintzak finkatzen ditu gazteak herrietan eta eskualdean. Horiek babestuz, herri langile, xehea eta duina aldarrikatuko dugu elkar zaintzeko amarauna osatuz, bai Enkarterrin bertan geratzen denarentzat bai etorkizunean ateratzeko aukera hartzen duenarentzat ere. Bertan geratzeko etorri direnekin loturak indartuz.

30 urte hauetan guztietan joera irauliz, etorkizunari ateak irekiko dizkion logotipoan BeHia agertu beharko da ezinbestean!

Kolitzapetik 14

Esan gabe doana

Bizkaiko Hitza. 2023/03/10

Sukaldeko leihotik ikusten dut Kolitzaren gailurraren gainean dagoen San Roke eta San Sebastian sainduen omenezko baseliza. Kolitzapetik ikusten duguna beste aldetik begiratzeko ariketa egiteko leku aproposa da, marrazketa teknikoko klaseetan plano aldaketa lantzen dugun bezala. Behar dugun informazioa biltzeko ikuspuntu egokitik begiratzeko gaitasuna. Horregatik zuen izena Plano aldaketa beste garai batean idazten nuen iritzi zutabeak.

Agian inguru honetan ez dakigu nola erabili feng shui izeneko multzo teorikoa. Txineraz “haizea eta ura” esan nahi omen du, espazioaren betelan harmonikoa eta oreka kontzientea lortzeko, barnean bizi diren pertsonengan eragin positiboa erdiesteko asmoz. Zeruaren —ezezaguna, ikusezina eta dardartia— eta Lurraren —ikusgarria eta fisikoa— artean dagoen muga bat. Badakigu nola kokatzen ziren etxeak, baserriak eta eraikinak oro har, klimatologiari aurre egiteko eta onurak ateratzeko. Baina bat-batean hortik ateratzen zaituena kokatzen da zure bazterretan.

Burura datorkizu Txinako leku batzuetan erraldoiek irentsi ezin izan dituzten antzinako etxeak geratzen direla eraikintzarrek inguratuta; garai bateko bonsai arkitektonikoak bezala. Bere mundua gorde nahi duen pertsonaren garapen pertsonala gordetzen dituzten altxor kutxak dira, diruaren harrabotsen soinuari entzungor egin dioten biztanle egoskorrak.

Gertuago, birziklapenaz arduratzen den enpresak harginaren Walden hori birziklatu nahi du. Txikiak ez dauka lagunduko dion Thoreaurik. Bide batez agerian uzten du zirimola errepikatzen dela, bizi izan duzula aurretik, hamarkada bakoitzak berea edukiko balu bezala. Ingurua hondatzen duen erraldoiaren ipuinari darion musika daukazu entzunda, kasu honetan soinu urdinak esnatu bagaitu ere. Sisiforen istorioa txikian harria jaitsieran gainetik pasatzen zaizu burua makurtzen ez baduzu. Badakite legedia estutzen, bihurritzen, eta zukua ateratzen dioten bezala, hala egoera pairatzen duenari malkoak. Gertakari zehatz bat, baina hortik haratago doana.

Ikusten duzun gauza bakarra da nola halakoetan indar erakustaldia oso desorekatuta dagoen; eskura dituzten tresnak, nola menperatzen dituzten denborak, garaiak eta erakundeak. Gogoratzen dituzu beste gerra txiki batzuetan egondako lehia horietan errepikatzen direla jarduteko moduak. Badaukate konfiantza higadurak zizelkatzen baititu harri gogorrenak ere, harkaitz altuenak lausotzen.

Harri eta hari asko dituen mataza da, korapiloz betea egonagatik ere sinesgarria izan daiteke, zoritxarrez, 1990eko hamarkadetatik hainbat prozedurekin antza duelako. Historia osoa berregiteko datu askorik gabe, susmoa dut oraingo honetan beste batzuekin gertatu den berbera ari dela gertatzen. Ezaguna egiten zait, sentitzen baitut neu ere beti izan naizela txikia, beti egon naizela alde desegokian: zapatako txintxarria bihurtzea izan dela aukera bakarra.